Wat de Nederlandse overheid leert van Taiwan

Senior organisatieadviseur Max Herold kijkt met plezier naar de succesvolle digitale democratie van Taiwan. Taiwan heeft het maar mooi geflikt. Hun democratisch systeem is een typisch exportproduct geworden. Wat kan de Nederlandse overheid van Taiwan leren?

Portretfoto Max Herold
Senior organisatieadviseur Max Herold

2033

Het vak van ambtenaar staat nog steeds onder druk. Wat wél veranderd is: het besef dat het bureaucratische, top-down functionerende politieke systeem mede verantwoordelijk was voor de vele problemen in de samenleving. Door de snelle big data-ontwikkelingen met steeds betere algoritmes is de democratie sluipend ondermijnd. Discussies worden gevoerd op online platforms van tech-giganten, zonder dat een overheid daar nog veel invloed op kan uitoefenen.

Succes

Maar er is licht aan de horizon. Gelukkig hebben we op tijd om ons gekeken en hebben we geleerd van Taiwan. Taiwan heeft een succesvolle digitale democratie. Taiwan is een van de meest kennis-democratische staatsbesturen ter wereld. En dat land moest natuurlijk wel, als reactie op de voortdurende dreiging vanuit het vasteland van China. Het succes van Taiwan is te danken aan uitstekende bestuurlijke technieken die technologie vermengen met democratische decentralisatie.

China

De Taiwanezen hebben vergeleken met China het omgedraaide weten te bereiken. China heeft techniek gebruikt voor de totale beheersing van de bevolking. Het Taiwanese democratische systeem is een typisch exportproduct geworden.  Het land is tegenwoordig meester in massale bottom-up kennisontwikkeling- en co-creatie-processen. Het zijn combinaties van high tech/high touch-aanpakken die hun weerga niet kennen. Hun systemen bevatten een scala van grootschalige interactieve online stem- en visualisatiesystemen die ieders opvattingen meenemen.

Focus

Verder zijn er aanvullende systemen om signalen op te halen en discussies te stimuleren met een focus op kennis ontwikkelen. Het is een pure kennisdemocratie. Een open vorm van kennis genereren via samenwerking met wetenschappers en mensen in de praktijk. Juist ook om de kennis aan te boren waarover niet-wetenschappers vaak beschikken: citizen science. Deze hele Taiwanese toolbox is aangevuld met kleinschalige en grootschalige face-to-face bijeenkomsten rondom verschillende beleidsdossiers en handhaving- of uitvoeringsvraagtukken.

Effect

Het mooie is: daarbij staat het behoud van menselijke contacten centraal. De techniek is een ondersteuningsmiddel daarvoor. Nu, anno 2033, worden ambtenaren binnen de rijksoverheid systematisch getraind in de toepassing van deze methoden in de beleidsontwikkeling. Gebleken is dat dit niet alleen tot een betere kwaliteit van beleid, handhaving en uitvoering leidt. Ook de bevolking krijgt weer het vertrouwen dat het politiek-bestuurlijke systeem verantwoord, transparant en integer omgaat met complexe vraagstukken.

Dit is een artikel uit de Toekomstkrant, geschreven alsof het 2033 is. Zie deze versie van Toekomstkrant, een eenmalige uitgave ter introductie van de website.